کیلومترها آلودگی حاصل دپوی پسماندهای روی کیک روی؛ ازتلخی تا شیرینی
ندای شهروند- صنعت در همه جای دنیا حتی در جوامع پیشرفته با وجود نظارت و کنترل های زیاد تبعات بهداشتی و زیست محیطی خاص خود را دارد. بر همین اساس باید از ضوابط و مقررات حاکم برای کاهش تبعات بهره جست و تولیدکنندگان باید با توجه به ضوابط حاکم، خطرات زیست محیطی فعالیتهای صنعتی را به حداقل رسانند.
زنجان به عنوان پایتخت صنعت سرب و روی ایران با وجود شهرک تخصصی روی و چندین مجموعه مختلف تولید و فرآوری مواد معدنی یکی از استانهایی است که به شدت در معرض آلودگیهای صنعتیاست.
پسماند روی یا همان «کیک روی» واحدها و کارخانههای فرآوری روی که سالهاست در نزدیکی شهر زنجان دپو شده مدتهاست به مرکز توجه بسیاری از افراد، سازمانها و فعالانی که پیرامون محیط زیست فعالیت میکنند تبدیل شده و نگرانیهایی را برای شهروندان ایجاد کرده است.
این پسماندها که از سالها پیش در شهرک تخصصی روی دپو شدهاند متولی مشخصی ندارد ولی در چندسال اخیر سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و دیگر مقامات مسوول به دنبال جانمایی و نگهداری صحیح از این پسماندها برآمده اند. همچنین فرآوری کیکهای روی که بخشی از آنها دارای درصد روی است در دستور کار دولت قرار گرفته که میتواند نیاز بسیاری از واحدها را تامین کند و فرصتی برای واحدهای فرآوری روی استان زنجان باشد.
فلزات سنگین
مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی استانداری زنجان دپوی فعلی شهرک روی را حاوی فلزات سنگین دانست و گفت: پسماندهای موجود در محوطه واحدهای صنعتی مستقر در شهرک تخصصی روی زنجان به شکل استاندارد و در فضایی ایزوله دپو شده است، اما بخش زیادی از پسماندهای دپو شده شهرک در محیط نامناسبی قرار دارند. در صورتی که انتقال دپو به محل جدید سریعتر صورت نگیرد سلامت شهروندان را دچار خطر خواهد کرد.
محمد رضا آبی پور، حجم بالای ۵تن دپو را متعلق به ۱۵ سال قبل دانست و عنوان کرد: وجود این پسماندها در محل فعلی آلودگی آبهای زیر زمینی را دارد و وزش باد باعث انتقال آن به محل زندگی مردم راسبب خواهد شد که بسیار خطرآفرین است.
مدیر کل هماهنگی امور اقتصادی استانداری زنجان اظهار کرد: پس از بررسیهای انجام شده مصوبه شورای عالی منابع طبیعی و محیط زیست منطقه مرصع برای انتقال این پسماندها در نظر گرفته شده و کمیسیون زیربنایی استان با این مکان موافقت کردند و قرار است این پسماندها به این منطقه که زمین آن مناسبسازی شده است انتقال یابد.
وی گفت: روزانه در حدود ۲۰۰کامیون پسماند در شهرک روی دپو میشوند که این حجم پسماند میتواند تا ۵ کیلومتر پیرامون را آلوده کند و نفوذ آن به آبهای زیرزمینی آسیبهایی جدی را در پی دارد باید هر چه زودتر متوقف گردد.
معاون نظارت و پایش آلودگی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان، انتقال پسماند روی به روستای مرصع را با توجه به استانداردهای زیست محیطی مناسب ارزیابی کرد و عنوان داشت: پیش از این پسماند روی در جاهایی که شرایط استاندارد نداشت دپو می شد که با مکان یابی جدید و ارزیابیهای صورت گرفته توسط سازمان محیط زیست تا آخر سال ۹۷ فاز اول آن به بهرهبرداری خواهد رسید.
علی اسدی مکان جدید برای دپوی پسماند روی را لازم دانست و افزود: با وجود فعالیت ۶۰واحد صنعتی روی که روزانه ۲۵۰۰الی۳۰۰۰تن پسماند تولید میکنند، نگهداری اصولی پسماندها از نیازهای اساسی استان است که پس از بازیافت مجدد در داخل هر واحد صنعتی در محل جدید دپو خواهد شد.
نیاز به دپوی مناسب
رییس هیات مدیره شرکت خدماتی شهرک روی گفت: وجود شهرک صنعتی تخصصی روی در۶کیلومتری شهر زنجان و افزایش حجم هر روزه پسماند در این شهرک مشکلات روزافزونی برای شرکتها ومردم شهر در پی دارد ما نیز اصرار به انتقال سریع پسماند به محل جدید را داریم.
عباس پناهی عنوان کرد: جهت انتقال پسماند روی درروستای مرصع زمینی به مساحت ۶۰هکتاردر نظر گرفته شده است که از نظر زیست محیطی مکان مناسبی برای انتقال پسماند محسوب میگردد.
پناهی گفت: با وجود هزینههای انتقال ۱۰برابری پسماند روی برای صاحبان شرکتها در پی آن هستیم هر چه سریعتر شرایط انتقال صورت گیرد زیرا مسایل زیست محیطی این چالش بسیار مهمتر از منافع اقتصادی آن است.
وی در ادامه پسماند موجود را دارای ارزش فرآوری مجدد و بازیافت اعلام کرد و افزود: در شرایط کنونی نیز برخی از واحدهای فرآوری از خاک مخلوط کمعیار انگوران که ۵درصد روی دارد استفاده میکنند و استفاده از این کیکهای روی نیز مانند خاک کم عیار انگوران است.
پناهی گفت: با اجرایی شدن این طرح، کارخانهها با ظرفیت بیشتری فعالیت خواهند کرد، اشتغال در این حوزه رو به افزایش میرود و شرایط مناسبی در میان واحدها و صنایع پاییندستی روی ایجاد خواهد شد.
وی در ادامه عنوان کرد: در سالهای پیشین با وجود مدعیان برای تملک این پسماند اختلاف نظرهایی وجود داشت در حالی که نگهداری و ساماندهی این پسماند توسط۴۲ واحد مستقر در شهرک صنعتی روی صورت گرفته است، در صورتی که تعیین تکلیف و رفع مشکل شود پاکسازی و انتقال دپو به سرعت انجام خواهد گرفت.
عباس پناهی به وجود مقادیر۳ الی ۴ درصد فلز در دپو پسماند روی اشاره کرد و افزود: به خاطرکاهش تولید شرکتها در حال وارد کردن خاک از ترکیه هستیم که پیشبینی می شود با بازیافت دپوی موجود ۴درصد از تولید را افزایش دهیم و حجم پسماند دپو شده نیز تا حدودی کاهش مییابد.
/// فائزه تقیلو – ندای شهروند
