تاثیر انتخاب رشته تحصیلی بر وضعیت اشتغال فارغ التحصیلان کسب و کارهای آینده هنرمند می‌خواهد!
فائزه تقیلو- در گزینش رشته تحصیلی ، میزان علاقه‌مندی و استعداد ازمهم‌ترین فاکتورهای انتخاب درست است. بازار کار و اشتغال پس از فارغ‌التحصیلی نیز در نوع انتخاب دانشجویان تاثیر بسیاری دارد.
باتوجه به افزایش جمعیت و کاسته شدن موقعیت شغلی به صورت استخدامی و قرادادی با مراکز و ارگان‌ها منجر به افزایش گرایش به کارآفرینی و ایجاد کسب کار شخصی میشود، از این رو در آینده شاهد افزایش گرایش جوانان به رشته‌هایی خواهیم شد که بازار کار نیز به همراه داشته باشد.
رشته‌های پولساز یا کلاس‌های پولساز
تب کنکور و کلاس‌های کنکور رنگارنگ در دهه‌های پیشین(تاکنون نیز ادامه دارد) منجر به ایجاد فضای سختی برای رقابت و در نتیجه پولسازی برای عده‌ای از راه کنکور و متدهای خودساخته آموزشی شده است. در دوره‌های مختلف ملاک‌های انتخاب رشته و ادامه تحصیل فرزندان برای خانواده‌ها تغییر یافته، آنگونه که در چند سال اخیر تب مهندس شدن به دغدغه پزشکی تبدیل و خانواده‌ها کلاس‌های کنکور را وارد سبد خانوار خود نموده‌اند که گاهی منجر به ایجاد مشکلات مالی فراوانی برای آنان نیز میشود.
تب قبولی در رشته‌های پزشکی،دندان‌پزشکی، داروسازی، مهندسی برق، عمران و مکانیک که به زعم خانواده‌ها رشته‌های پولساز هستند سبب شده استعداد و علاقه‌مندی‌های بسیاری از جوانان و نوجوانان نادیده گرفته شده و آینده شغلی و زندگی آنان در گروی فشارهای خانواده به تباهی کشیده شود و گاهی این جوانان مجبور به خروج از سیستم آموزشی و ورود به بازار کار آزاد شوند.
ارتباط مستقیم انگیزه و علاقه
مسعود خان‌بابائی، روانشناس، پیرامون ارتباط علاقه و انگیزه می‌گوید: انگیزه عاملی بسیار مهم برای پیشرفت فردی در هر زمینه بوده و این عامل نیز با انتخاب درست در فرد ایجاد خواهد شد.
وی مبنای شکل‌گیری انگیزه در انتخاب رشته دانشگاهی را به میزان علاقمندی فرد نسبت به آن رشته و نیز عواملی مانند محیط خانواده مرتبط دانسته و می افزاید: خانواده‌ها گاهی با دور اندیشی به فرزندان خود فشار می آورند که در رشته ای خاص ادامه تحصیل دهند و این فشارها باعث ایجاد «انگیزه کاذب» شده و موجب میشود فرد در میانه راه انگیزه خود برای تحصیل را از دست داده و آینده خود را با خطر مواجه سازد و باعث از دست رفتن سال های طلایی پیشرفت برای جوان گردد.
این روانشناس معتقد است: داشتن شناخت کافی از علایق و استعداد فرزندان و همچنین شناسایی ظرفیت هوش هیجانی آن‌ها می‌تواند بهترین راه‌حل برای انتخاب‌های وی و همچنین راه‌حل مناسب برای انتخاب رشته تحصیلی باشد و این شناخت با مطالعه کردن و حضور در جلسات مشاوره‌های روانشناسی میسر است. و بهتر است خانواده‌ها پیش از تصمیم‌گیری و طرح مسیر برای فرزندان خود، جلساتی را با روانشناس و مشاور برگزار کنند تا بتوانند بهترین تصمیم را برای آینده فرزند خود اتخاذ نمایند.
کارایی علمی و استعداد
رضا قاسمپور، کارشناس ارشد آموزشی در این‌باره می‌گوید: توانایی فرد در تحصیل و استعداد پس از انگیزه مهمترین فاکتور در انتخاب رشته است. دانش‌آموزی که مقطع متوسطه را پشت سر گذاشته و در آستانه ورود به دانشگاه است در واقع در نخستین گام برای پیشرفت قرار دارد، برای انتخاب درست و متناسب با سطح استعداد خانواده‌ها باید با کارشناسان آموزشی به خصوص دبیران دوره متوسطه دانش‌آموزان مشورت کنند چراکه این معلمان بیشترین ارتباط را در دوره متوسطه با دانش‌آموزان داشته و با توجه به تجربه خود به راحتی می‌توانند توان علمی و کارایی هر دانش‌آموز در مقطع دانشگاهی را تشخیص دهند.
این دبیر باسابقه می‌گوید: بنیه علمی لازم برای ورود به دانشگاه بسیار مهم است و این بنیه علمی گاهی با برگزاری دوره‌های دانش‌افزایی پیش از ورود به دانشگاه ارتقا می‌یابد ولی در بیشتر موارد ریشه در عواملی مختلفی مانند استعداد فرد و شرایط مدارسی که در دوره‌های مختلفی تحصیلی داشته مرتبط است پس باید به این نکته توجه کرد که قدرت علمی فرد باید متناسب با رشته مورد نظر باشد و موفقیت در دانشگاه به میزان تسلط وی به دروس آن رشته می‌باشد که تشخیص آن برای خانواده‌ها میسر نیست و کارشناسان و مشاوران آموزشی باید آن را روشن کنند.
هنر انتخاب
حال پس از مطالعه بر روی میزان علاقه و استعداد فرد زمان انتخاب درست فرا می‌رسد.
اینکه ما چه رشته‌ای را براساس معیارهای اشاره شده انتخاب کنیم به شرایط اجتماعی و پیشینه خانوادگی فرد نیز ارتباط دارد.
وجود رشته مورد نظر در محل سکونت یا نزدیکترین مرکز آموزشی و امکانات موجود در آن فضا عوامل مهم دیگری برای انتخاب درست هستند.
با مطالعه اندکی پیرامون فضای کسب و کارهای نوین می‌توان دریافت برخی رشته‌هایی که تا چند سال پیش با کمترین اقبال روبه‌رو بودند در دنیای جدید به سرعت به سمت پولسازی پیش می‌روند.
فضای مجازی و کسب و کار اینترنتی این روزها به راحتی به هر فرد امکان حضور پررنگ در بازار کار را می‌دهد و عده بسیاری هم‌اکنون با سرمایه‌ای اندک کسب و کاری سودآور را راه انداخته اند و در این بین فعالیت‌ها و تولیدات هنری سهم بالایی در این بازارها را دارند.
این فضا توانسته رشته‌های هنری که به دلایل مختلف در گذشته از اقبال کمتری برخوردار بودند را به رشته‌های آینده‌دار و پرطرفدار تبدیل کند.
انتخاب هنر
رشته هنر و ادامه تحصیل در رشته‌های هنری با توجه به ساختار اجتماعی و کمبود بازار کار مورد استقبال نبود اما هم‌اکنون مراکز مختلف آموزشی در سطح استان زنجان گرایش‌های مختلف هنری را در ساختار آموزشی خود گنجانده‌اند.
مدیر گروه هنر دانشگاه آزاد اسلامی زنجان در این‌باره می‌گوید: دانشگاه آزاد چند سالی‌است که رشته‌های هنری را به فهرست رشته‌های خود افزوده که خوشبختانه با استقبال خوبی همراه است. رشته‌هایی مانند گرافیک، نقاشی، طراحی لباس، طراحی روی پارچه، بازیگری و طراحی صنعتی در مقاطع مختلف ایجاد شده و هدف اصلی ایجاد این رشته‌ها جذب دانشجویان مستعد استان بود که برخی متاسفانه به دلیل نبود رشته مورد علاقه خود در استان و عدم توانایی در تامین هزینه‌های تحصیل در سایر استان‌ها یا در رشته‌های ناهمگون با علاقه‌مندی خود تحصیل می‌کردند و یا مجبور به عدم ادامه تحصیل می‌شدند.
نسرین جعفری در پاسخ به میزان فضای من
اسب با رشته‌های هنر در این دانشگاه تصریح می‌کند: از نظر فضای آموزشی و کارگاهی برای رشته‌های هنری اقدامات خوبی انجام شده و از این نظر در سطح ایده‌الی قرار داریم.
وی می‌افزاید: خوشبختانه رشته‌های هنر و فارغ‌التحصیلان آن مشکلی در پیدا کردن بازار کار نخواهند داشت چراکه هم‌اکنون بازار کار متناسب با رشته‌های تحصیلی آنان به دلیل بکر بودن این رشته های وجود دارد از سوی دیگر رشته‌های هنری می‌توانند بازار کار فرامرزی داشته باشند و هنرمندان براساس استعداد و سطح هنری خود می‌توانند علاوه بر اشتغال کارآفرین نیز باشند. هم‌اکنون نیز بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک بر پایه هنر بنا شده‌اند و بدون شک فارغ التحصیلان این رشته‌ها می‌توانند به راحتی بازار کار ایجاد کنند.
مدیر گروه هنر دانشگاه آزاد زنجان معتقد است: رشته‌های هنری در آینده نه چندان دور به رشته‌های پرطرفدار تبدیل خواهند شد بیشتر کسب و کارهای امروزی به هنر ارتباط دارند و می‌توان گفت هم‌اکنون عصر ادغام هنر و صنعت است و با مطالعه بر روی برندهای برتر و پولساز دنیا می‌توان به راحتی به این نتیجه رسید که رشته‌های هنری کاربردی‌تر از پیش شده و در آینده رشته‌های هنری برجسته‌تر از رشته‌های فنی و تجربی خواهند بود.
جهش آموزش
حال در پایان می‌توان نتیجه گرفت برای جهش تولید و ارتقای سطح اقتصادی کشور باید مطالعه بیشتری در رشته‌های مختلف تحصیلی انجام شود. رشته‌های تحصیلی در دانشگاه‌های کشور باید متناسب با ساختار اجتماعی و اقتصادی و توانمندی‌های خدادادی و استعداد مردم آن منطقه باشد و می توان گفت: جهش تولید در گروی جهش آموزش است.
