گزارشی از ندای شهروند مدیریت بانوان؛ زیر ذره‌بین
در چند دهه اخیر علاقه قابل توجهی نسبت به تصدی پست های مدیریتی توسط زنان در کشورهای غربی به وجود آمده است، دلایل و شواهد اندکی برای این باور وجود دارد که مردان یا زنان مدیران برتری هستند یا اینکه زنان و مردان از حیث مدیریت و رهبری با یکدیگر تفاوت دارند که با بررسی های صورت گرفته بحث مدیریت زنان و مردان مسئله نسبی است که هیچ ارتباطی به جنسیت افراد ندارد .
مدیر کل بیمه سلامت استان زنجان به مشکلات فراروی بانوان در پست‌های مدیریتی اشاره کرد و افزود: مشکلات موجود در مدیریت بانوان ویژه استان زنجان نیست، در دیگر استان‌ها نیز زنان مدیر با سختی‌هایی که ما با آن درگیر هستیم، روبرو هستند درنتیجه این نیاز احساس می‌شود در سطح کلان این موضوع بررسی شود.
خدیجه ابراهیم‌خانی گفت: در گذشته این مشکلات بیشتر بوده و زنان کمترفرصت‌های مدیریتی داشته‌اند درحالی که با حضور استاندار جدید، رویکرد و دیدگاه وی که زنان شایسته در مدیریت ها استفاده شود تمرکز بیشتری را بر روی این موضوع دارند.
ابراهیم‌خانی، زنان را مدیرانی شایسته در عرصه‌های مختلف دانست و عنوان کرد: اختصاص فرصت‌های بیشتر به بانوان شایستگی آنها را در عرصه های مدیریتی اثبات خواهد کرد.
وی گفت: فعالیت‌های بانوان و مدیریت‌شان همیشه زیر ذره‌بین بوده است؛ در حالی که با سختی‌هایی که داشته اند سعی کرده‌اند وظایف محوله را با دقت هرچه تمام‌تر به پیش ببرند و به همین خاطر است که ما، هر جا حضور زنان را شاهد بوده‌ایم، احساس مسوولیت، دقت، حسن انجام کار را نیز به دنبال آن مشاهده کرده‌ایم.
خدیجه ابراهیم خانی به دغدغه های زنان درجایگاه‌هایشان اشاره کرد وافزود: این دل مشغولی‌ها که چطور می‌توانند در ادارات و دستگاه‌های به کار گرفته شده کارهایشان را پیش برند همیشه برای یک بانوی شاغل وجود دارد و جستجوگری و دغدغه‌مندی در راستای فعالیت‌هایشان و اهدافی که سازمان مربوطه داشته را به درستی انجام داده و عملکرد خوبی را از خود ارائه دهند.
مدیرکل بیمه سلامت قوانین و نگرش‌های جامعه به زنان را با فراز و نشیب‌هایی روبرو دانست و گفت: در بیان شاید مدیریت زنان را قبول داشته باشند در حالی که در عمل کمترین فرصت ها به خانم ها داده شده است و مقبولیت درجامعه ما کم برخورداری بانوان از موقعیت‌های اجتماعی است.
وی با عنوان این مطلب که بانوان باید تلاش کنند تا خود را اثبات کنند و موقعیتی که شایستگی آن را دارند به دست آورند افزود: باید زنان سعی کنند در موقعیت های مشابه که توان جسمی یکسانی را می‌طلبد موقعیت ها را تصاحب کنند زیرا موقعیت‌ها مانند میدان مسابقه است که اگر کوتاهی شود کسان دیگر آن جایگاه را بدست خواهند گرفت.
خدیجه ابراهیم خانی گفت: زنان در پست‌های مدیریتی نیازمند حمایت‌های بیشتر دولت‌ها وخانواده هستند بخصوص در شرایطی که صاحب فرزندان خردسال باشند این حمایت‌ها بیشتر احساس می شود. از طرفی در امور خانه وظایف بزرگی را برعهده دارند بزرگ کردن فرزندان و رسیدگی به سبک زندگی درست نیز بر عهده خانم هاست زنان به عنوان قلب تپنده‌ی خانه محسوب می شوند. که انجام درست مسوولیت‌های محوله بیرون از خانه در گرو این است که این سلامت جسمی و روانی در بانوان حفظ شود.
وی توانمندی و لیاقت افراد در گرفتن پست‌ها را از موارد مهم برشمرد و افزود: شاید این دیدگاه که اختصاص ۳۰ درصد مدیریت ها به بانوان درست نباشد چون دراتخاذ موقعیت و جایگاه‌ها آنچه که مهم است شایستگی ها هستند نه جنسیت افراد.
مدیرکل بیمه سلامت استان با تاکید بر اینکه نگاه جنسیتی باید از اشتغال محو شود، افزود: این نوع نگاه‌ها را من در طول سالهای خدمت خود شاهد بوده‌ام در حالی که تجربه ثابت کرده که هرجا زنان در حوزه‌های مدیریتی ورودکرده اند، امور را با جدیت بیشتری دنبال می‌کنند و همین مسئله نشان میدهد که باید بیش از پیش به بانوان میدان داد.
بانوان مدیر
حمایت‌های مسوولان را نیاز دارند
امروزه موفقیت در بازارهای پررقابت کسب و کار، صرف نظر از جنسیت مدیران راهبرد درست استعدادها و توانمندی‌های کارکنان مجموعه است.
برای بهره‌وری سازمان بهترین روش بدون نگاه به جنسیت مدیران، انتخاب بهترین فرد برای تصدی مشاغل مدیریت و رهبری در سازمان‌ها است. و تجربه سالهای اخیر نشان داده است که استفاده از توان بالقوه بانوان رشد اقتصادی کشور را درپی خواهد داشت.
رییس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری زنجان، نقش زنان در پست‌های مدیریتی را وابسته به عوامل بسیار متعددی می‌داند و می‌افزاید: یکی از عوامل مهم، سهیم کردن زنان در همه ابعاد حیات اجتماعی کشور است؛ نقش زنان جامعه به عنوان نیمی از جمعیت کشور به همان اندازه از اهمیت برخوردار است که نیم دیگر جمعیت یعنی مردان می‌توانند در دستیابی به بهره‌وری ملی نقش داشته باشد. انتظار می‌رود دولت‌مردان و مسوولان توجه ویژه در خصوص واگذاری اختیارات و مسوولیت‌ها داشته باشند.
مریم شعبانی نگاه‌های جنسیتی موجود را سد راه بانوان دانست و گفت: نگاه‌های کلیشه‌ای به مدیریت بانوان وجود دارد که لازم است این نگاه‌ها تغییر یابد و زنان را با جنسیت نشناسند چراکه توجه به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های موجود در زنان غیر قابل انکار است.
شعبانی شایسته سالاری را از دیگر عوامل تاثیرگذار در پیشرفت جوامع دانست و ادامه داد: مدت‌ها است که جامعه زنان در پی تحقق این موضوع هستند و روی‌کار آمدن دولت یازدهم با شعار عدالت جنسیتی این انتظار را بیش از گذشته مورد توجه قرار داده است.
وی تغییر نگاه به جامعه زنان را مهم دانست و افزود: در حال حاضر شاهد واگذاری پست‌های مدیریتی به بانوان هستیم و تمام مسوولیت‌ها را بر عهده آنها قرار می‌دهیم در حالی که پشتیبانی و حمایت‌های لازم بعداز واگذاری اختیارات وجود ندارد که این چالش می‌تواند در بسیاری از مواقع شکست بانوان را در پی‌داشته باشد. در جامعه‌ای که نگاه‌ها جنسیتی است در مورد برکناری‌ها هم شبهه‌های زیادی ایجاد می‌شود
مریم شعبانی نگاه به مدیریت زنان را نابالغ دانست و افزود: هنگام بررسی برای مدیریت زنان توانمندی‌های زنان مورد توجه قرار نمی‌گیرد چرا که بی‌توجهی به این موضوع و برکناری یک مدیر بانو عرصه کار را برای مدیران بعد از خود تنگ‌تر می‌کند.
وی حضور بانوان در موقعیت‌های مختلف را به سود مجموعه و سیستم دانست و گفت: با تحقیقات صورت گرفته هرجا حضور بانوان را شاهد بوده‌ایم وجدان کاری، نظم و تعامل با جوامع دیگر صورت گرفته است.
شعبانی در ادامه به نگاه‌های مرد سالارانه اشاره کرد و افزود: هر چند این نگاه‌ها را نسبت به قبل کمتر شاهدیم ولی رضایت‌بخش نیست زیرا جامعه تغییر کرده و زمان زیادی از دهه پنجاه و شصت می‌گذرد دیگر نگرش‌هایی چون کتاب کبری زیر باران مانده بود، ژاله مریض بود ونگاه‌های ناتوان بودن زنان سپری شده است اگر امروز زنان در عرصه نباشند در بسیاری از موارد دچار مشکل می‌شویم.
وی با عنوان این مطلب که امروزه، مادران خانواده، خانه‌دارانِ خانه نشین نیستند گفت: مادران در کنار پدرها مشغول به کاراند ودر موارد بسیاری نیز پست‌های کلیدی دست بانوان است که این‌ها ضرورت حضور زنان را آشکار می‌کند ولی برای رسیدن زنان به حقوق‌شان باید مطالبه‌گر باشند.
رییس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری، تغییرفرهنگ و نگاه‌های موجود به مدیریت بانوان را لازم دانست و عنوان کرد: بانوان علاوه بر مشکلات و سختی‌های کار همیشه با نگاه‌های سنگینی مواجه هستند که نیاز به تغییر دارد که این نیز زمان‌بر است در طول این سال‌ها در این مورد خوب جلو رفته‌ایم هر چند رضایت کامل حاصل نشده است.
شعبانی با اشاره به توانایی‌های موجود در بانوان و مسوولیت‌های بالایی که بردوش‌شان است افزود: هنگامی که بانوان مدیر در محیط‌های کاری از انجام مسوولیت‌های محوله به خوبی بر می‌آیند قرار دادن امتیازاتی چون تایم اضافی برای با خانواده بودن از مهره‌های انگیزشی محسوب می‌شود که خستگی حاصل را رفع خواهد کرد.
این بانوی مدیر که ۲۱سال از دوران کاری خود را صرف امور فرهنگی کرده است گفت: فعالیت خارج از خانه نیازمند صرف انرژی بالا است ولی شیرینی‌هایی دارد که راه های سخت را هموار می‌کند هرچند در کنار خانواده بودن بسیار مطلوب است ولی در حال حاظر خانواده ما تمام شهروندان هستندکه سعی کرده ایم بهترین خدمات را برایشان ارئه دهیم .
خرده فرهنگ مردانه سد راه مدیریت بانوان
مدیر کل امور بانوان و خانواده استانداری زنجان، یکی از معیارهای توسعه‌یافتگی را میزان اعتباری که زنان در کشورهای‌شان دارند دانست و افزود: زنان نه تنها نقش به سزایی در تحقق توسعه اجتماعی وسیاسی دارند بلکه به عنوان یک نیروی فعال و سازنده می‌توانند بر سرعت فزآینده توسعه و تسریع عدالت اجتماعی بیفزایند، از همین‌روست که مشارکت زنان در عرصه‌های مختلف به یک ضرورت زمان حاضر تبدیل شده است.
ماهرخ بلوری گفت: اگر یک بررسی روندی و تاریخی از این مسأله در کشور و استان داشته باشیم متوجه می‌شویم که در طی سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی در زمینه حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی رشد تصاعدی اتفاق افتاده است. مثلاً اگر وضعیت زنان را در عرصه آموزش و تحصیلات با ۴ دهه پیش مقایسه کنیم خواهیم دید که زنان ایرانی بعد از انقلاب موفقیت‌های زیادی در این عرصه داشتند و هیچ فرد منصفی نمی‌تواند انکار کند که نظام جمهوری اسلامی در حوزه زنان موفقیت‌های خوبی به دست نیاورده است.
بلوری در خصوص مدیریت زنان دراستان چنین ادامه داد: ما شاهد یک سرمایه انسانی غیر قابل انکار در میان زنان هستیم که این سرمایه انسانی می‌تواند در بدنه کارشناسی دستگاه‌های اجرایی وارد فرآیند تصمیم‌سازی شود، ورودی‌های سیستم نسبت به گذشته بیشتر شده و زنان باتجربه زیادی وجود دارند و فضا برای استفاده از توانمندی این زنان مهیاست.
وی سمت وسوی فضای موجود را درجهت مشارکت مدیریتی بیشتر زنان دانست و عنوان کرد: زنان بیشتر وارد فضاهای مدیریتی می‌شوند اما باید این مسأله را هم در نظر داشت که برخی از پست‌ها و مسوولیت‌ها با اقتضائات جنسیتی نسبت‌هایی دارد. مثلاً گاهی کارهایی وجود دارد که عمدتاً با طبع زنان سازگار نیست و بالعکس، که این ملاحظه را هم باید به سایر ملاحظات اضافه کرد.
بلوری گفت: امروز ما می‌توانیم به زنان فرهیخته، باتجربه و توانمند در حوزه‌های مختلف مسؤولیت‌های مهمی را بسپاریم و بدون نگاه به جنسیت توقع داشته باشیم که سطح کارآمدی و بهره‌وری در این حوزه‌ها رشد پیدا کند.
مدیر کل امور بانوان، مبناهای مدیریتی را شایسته‌سالاری دانست و افزود: اگر بنا بر شایسته‌سالاری باشد چه زن چه مرد اگر ویژگی‌های لازم را داشته باشند می‌توانند در جایگاه مورد نظر قرار بگیرند.
ماهرخ بلوری دیدگاه مثبت مدیر عالی استان را باور به توانمندی‌های زنان در رده اجرایی بالا و تاکیدات مکرر ایشان در جلسات بر استفاده از مدیریت زنان و جوانان دانست و ادامه داد: چرا که این دیدگاه، می تواند نوید بخش آینده خوبی برای ما در استان باشد.
بلوری گفت: اگر چه بسیاری از تصمیم گیران و مدیران به قابلیت و توان زنان جامعه در عرصه مدیریتی واقف هستند اما به دلیل حاکم بودن «نگرش جنسیتی» دربرخی از سازمان‌ها و ادارات، حتی در شرایط تخصصی برابر، برتری را از آن مردان می دانند وبرای رسیدن به تعادل و عدالت در حوزه زنان و خانواده، در جامعه امروز نیازمند آن هستیم که زنان بتوانند حضور چشمگیرتری در فرآیند تصمیم‌گیری در سطوح مختلف جامعه از جمله دستگاه‌های اجرایی داشته باشند.
مدیر کل امور بانوان و خانواده استانداری زنجان در پایان فرهنگ سازی را مهمترین کار را برای تحقق مشارکت زنان دانست و ادامه داد: افزایش مشارکت زنان نیاز به فرهنگ‌سازی هم برای زنان و هم برای مردان دارد. در بسیاری از موارد زنان ما خودباوری لازم را ندارند و باعث می‌شود زنان آمادگی ذهنی و روانی کافی برای ورود به مناصب مدیریتی را نداشته باشند، از سوی دیگر به دلیل وجود خرده‌فرهنگ مردانه، مردان نیز پذیرش ورود زنان به مناصب مدیریتی را ندارند. /// فائزه تقی‌لو
